اصول هرس درختان

اصول هرس درختان

در این مقاله سعی داریم شما را با انواع جوانه ها و هورمون های داخل گیاهان و اصول هرس درختان و نقش هریک از انها بیشتر اشنا کنیم. با فروشگاه کشاورزی ارکیده همراه باشید.

جوانه چیست؟

جوانه، ساقه بسیار جوان و کوچکی است که توسط فَلس های بسیار سخت پوشانده شده است.(تماس با ما)

1. تقسیم بندی جوانه ها بر اساس محل تشکیل:

  1. جوانه های جانبی: جوانه های جانبی در مجاورت برگ ها قرار دارند و مسئول تولید ساقه فرعی و گل می باشند.
  2. جوانه انتهایی: جوانه ی انتهایی، مسئول رشد طولی و طویل شدن گیاه است.

2. هورمون هایی که در گیاهان تولید میشوند:

در گیاهان 4 نوع هورمون مختلف تولید می شود که هر کدام وظایف مختلفی را به عهده دارند:

  • هورمون اُکسین
  • هورمون جیبرلین
  • هورمون اتیلن
  • هورمون سیتوکینین

هورمون های مذکور در یک نقطه از گیاه تولید می شود و در طول گیاه حرکت کرده و نقش خود را ایفا می نمایند.نکته جالب این است که هورمون در محل تولید شده، اثری ندارد. (درباره ما)

غالبیت جوانه انتهایی:

غالبیت جوانه انتهایی به دلیل تولید هورمون اُکسین در جوانه ی انتهایی می باشد. در واقع هورمون اُکسین به میزان زیاد در جوانه ی انتهایی تولید می شود، سپس این هورمون به سمت پایین شاخه حرکت می کند و در مسیر حرکت خود وارد جوانه های جانبی شده و از فعال شدن این جوانه ها جلوگیری می کند.

با وجود هورمون اُکسین در جوانه ی انتهایی، رشد گیاه به سمت بالا تضمین می شود. تا مادامیکه جوانه ی انتهایی وجود دارد این غالبیت نیز وجود دارد و جوانه های جانبی، به حالت خفته باقی می مانند.

حال اگر به هر دلیلی جوانه ی انتهایی از بین برود (مثل هرس کردن یا شکستن در اثر باد یا در اثر آفت)، غالبیت جوانه ی انتهایی برداشته می شود و نزدیک ترین جوانه ی جانبی به انتهاگیاه، فعال می شود و رشد طولی گیاه را ادامه می دهد.(فروشگاه)

نکته مهم:

در باغبانی، هرس کردن یکی از مهمترین عملیات زراعی است. در واقع هرس صحیح باعث می شود تا مرکز گیاه نور بهتری دریافت کند و عملکرد و میوه دهی گیاه بهتر شود.

بر این اساس( دو نوع) هرس داریم:

  • الف) هرس شلجمی: در این هرس ساقه اصلی گیاه، با فاصله 20 تا 30 سانتیمتر از شاخه فرعی قطع می شود.
  • ب) هرس جامی: دراین هرس ساقه اصلی گیاه، با فاصله 10 تا 15 سانتیمتر از شاخه فرعی قطع می شود.

3. تقسیم بندی جوانه ها، بر اساس وظیفه:

  1. جوانه های رویشی: این نوع جوانه ها، تبدیل به شاخ و برگ می شوند.
  2. جوانه های زایشی: این نوع جوانه ها، یا تبدیل به گل یا تبدیل به شاخ و برگ و گل می شوند.

این نوع جوانه ها، یا تبدیل به گل یا تبدیل به شاخ و برگ و گل می شوند. بنابراین جوانه های زایشی خود به دو دسته تقسیم می شوند:
الف) جوانه های زایشی ساده: تبدیل به گل می شوند.
ب) جوانه های زایشی مرکب: تبدیل به شاخ و برگ و گل می شوند.

تمایز یابی جوانه ها:

در بالا با جوانه های رویشی و زایشی آشنا شدید، اما سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چه عاملی در گیاه باعث می شود تا یک جوانه تبدیل به جوانه رویشی یا زایشی شود …!؟

4. عوامل موثر بر تمایزیابی جوانه ها:

  1. میزان هورمون جیبرلین در گیاه
  2. میزان تغذیه جوانه ها در گیاه

عامل تولید جوانه های رویشی:

الف )افزایش میزان هورمون جیبرلین و کاهش تغذیه جوانه ها باعث تولید بیشتر جوانه های رویشی خواهد شد.

ب)عامل تولید جوانه های زایشی: کاهش میزان هورمون جیبرلین و افزایش تغذیه جوانه ها باعث تولید بیشتر جوانه های زایشی خواهد شد.

5. علت سال آوری:

علت ایجاد سال آوری (یعنی یکسال پُرمحصول و یکسال کم محصول) مربوط به برهم خوردن توازن شکل گیری جوانه های زایشی و رویشی می باشد.

بنابراین جهت ایجاد تعادل و عدم بوجود آمدن سال آوری، در سال های پرگلی گیاه، حتما بایستی( تعدادی از گل ها را حذف و یا تعدادی از میوه ها را در مرحله ی کوچکی یا اصطلاحاً چاقاله کنده شود و همچنین تغذیه گیاه، بیشتر انجام گردد )و حتماً هرس باردهی بر روی گیاه انجام گیرد تا گیاه مورد نظر دچار سال آوری نگردد و در سال آینده گل و میوه ی متعادلی داشته باشد. در غیراین صورت احتمال اینکه برای چندین سال با اُفت گل و میوه یا اُفت عملکرد مواجه شوید ،دور از انتظار نیست.

هرس زخم زنی:

از روش های هرس باردهی که در اغلب درختان میوه می توانید استفاده کنید، روش های زخم زنی در پوست گیاه می باشد.
مکانیسم عمل زخم زنی به این صورت می باشد که باعث تقویت جوانه ها توسط شیره ی پروده شده و در نتیجه به انجام تمایز یابی در جهت تشکیل جوانه های زایشی کمک خواهد کرد.

روش های مختلف هرس زخم زنی شامل :

  1. شکاف زنی: در روش شکاف زنی، زیر تک تک جوانه ها توسط چاقو، شکاف های مورب زده می شود.
  2. تکه برداری:در روش تکه برداری، تکه ای از پوست درخت و زیر جوانه برداشته می شود.
  3. پوست واژگونی:در روش پوست واژگونی، تکه پوست برداشته شده را به صورت سر و ته سرجای خود قرار می دهید.
  4. حلقه زنی(حلقه برداری): در زمانی که بخواهید یک شاخه را بارور نمایید از روش حلقه برداری استفاده می کنید، معمولاً در پایین ترین قسمت شاخه، زخمی به صورت حلقه و دایره ای شکل ایجاد می کنید.
  5. طوقه برداری: این روش را حتماً در شاخه های جانبی انجام دهید زیرا احتمال اینکه شاخه خشک شود وجود دارد.

روش طوقه برداری همانند روش حلقه برداری (حلقه زنی)است با این تفاوت که دو حلقه کنار هم و بفاصله نیم( 0.5 سانتیمتر) از هم زده می شود و پوست بین این دو حلقه که به عرض 0.5 سانتیمتر می باشد از جای خود در آورده می شود.

زمانی که شیره پرورده از برگ ها به سمت پایین شاخه حرکت می کند، و نمی تواند از پوست برداشته شده عبور کند ،جوانه های قبل حلقه برداری بهتر تغذیه می شوند و احتمال اینکه به جوانه زایشی تبدیل شوند بیشتر خواهد شد.

6. خم نمودن شاخه:اکثر شاخه هایی که از نوع نَرَک هستند و می دانید که روی آنها گل و میوه ایجاد نمی شود را خم کنید و به شاخه پایین به بندید، شاخه مانع عبور شیره ی پرورده شده و جوانه ها از تغذیه بهتری برخوردار میشوند و امکان اینکه به جوانه های زایشی تبدیل شوند بیشتر خواهد شد.

هرس مو:

یکی از گیاهانی که عملکرد و میوه دهی و باردهی آن به شدت به( هرس) بستگی دارد، (درخت مو است.)

هرس خشک مو را میتوانید در اخر پاییز( فصل خواب درخت) وهرس های سبز را میتوانید درطول فصل ، هم دربهار و هم در تابستان به اشکال مختلف شامل هرس برگ ،هرس خوشه ، تنک کردن شاخه های متراکم ، سرتاک زنی تاک های بلند را باهدف تهویه بیشتر و تعدیل باردهی جهت درشت شدن حبه ها
انجام دهید.

نکته:

هرس مو باید روی شاخه های یکساله انجام شود و 4 تا 6 جوانه را نگه دارید و بقیه شاخه را قطع کتید ، توجه نمایید که جوانه های روی شاخه مذکور در سال بعد تبدیل به زایشی خواهند شد و تولید میوه خواهند کرد.

شاخه ای که دارای میوه است و در انتهای شاخه هیچ میوه ای ایجاد نمیشود می توانید از آخرین میوه به بعد ان بخش انتهایی را هرس کنید.

برای تعدیل باردهی درختان میوه، در سال هایی که گل زیادی تولید شده، انجام‌هرس( گل یا میوه ) برای تقویت گیاه به خصوص با عناصری که در تمایز یابی جوانه ها نقش دارند موثر خواهد بود.

نکته جالب توجه :

  • جوانه های زایشی و رویشی هر کدام نیاز به خواب زمستانی دارند و تا سرما نبینند، باز نخواهند شد.
  • جوانه رویشی : بعد از 100 ساعت در دمای زیر 5 درجه سانتیگراد تبدیل به شاخه و برگ میشود.
  • جوانه زایشی : بعد از 120 ساعت و دمای زیر 5 درجه سانتیگراد تبدیل به گل و میوه میشود.
orkidestore
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *