
یکی از پرکاربردترین قارچکشهای سیستمیک در کشاورزی مدرن است که با خاصیت محافظتی و درمانی خود، نقش مهمی در پیشگیری و کنترل بیماریهای قارچی ایفا میکند. سم کاربندازیم در خانواده بنزیمیدازولها قرار دارد و در بسیاری از کشورها به عنوان یک ماده مؤثر برای مقابله با انواع بیماریهای قارچی در محصولات زراعی و باغی شناخته شده است. در این مقاله، با نحوه اثرگذاری قارچکش کاربندازیم، دوز مصرف، موارد مصرف در مزارع و باغات و نکات ایمنی استفاده از آن آشنا میشویم. (تماس با ما)
سم کاربندازیم چیست؟
سم کاربندازیم قارچکشی سیستمیک است که بهسرعت توسط برگ و ریشه گیاه جذب شده و در سراسر گیاه حرکت میکند. این ویژگی باعث میشود که علاوه بر پیشگیری، در درمان عفونتهای قارچی نیز مؤثر باشد. قارچکش کاربندازیم عمدتاً با مهار تقسیم سلولی قارچها عمل میکند و مانع از رشد و گسترش آنها در گیاه میشود.
نحوه اثر گذاری سم کاربندازیم:
ماده مؤثره سم کاربندازیم با ورود به سلول قارچ، سنتز میکروتوبولها را متوقف کرده و چرخه تقسیم سلولی را مختل میکند. این عملکرد منجر به توقف رشد قارچ و مرگ سلولی آن میشود. کاربندازیم بیشتر روی قارچهای آسکومیست، بازیدیومیست و قارچهای ناقص مؤثر است.
ویژگیهای کلیدی سم کاربندازیم:
-
سیستمیک بودن: این سم بهسرعت از طریق برگ و ریشه جذب شده و در سراسر گیاه منتشر میشود.
-
طیف اثر گسترده: کاربندازیم در کنترل قارچهای ناقص، آسکومیستها و برخی بازیدیومیستها مؤثر است.
-
فرمولاسیون: معمولاً بهصورت پودر قابل تعلیق (WP) با غلظت ۶۰٪ ماده مؤثره عرضه میشود.
موارد مصرف سم کاربندازیم:
محصول | بیماریهای قابل کنترل | روش مصرف | دوز مصرفی |
---|---|---|---|
گندم و جو | سیاهک آشکار و پنهان | ضدعفونی بذر | 2 در هزار |
درختان میوه | لکه سیاه، سفیدک، پوسیدگیها | محلولپاشی برگی | 1 در هزار |
چغندر قند | لکه برگی سرکوسپورایی، سفیدک داخلی | محلولپاشی برگی | 0.5 تا 1 کیلوگرم در هکتار |
صیفیجات | مرگ گیاهچه، پوسیدگی ریشه و طوقه | محلولپاشی خزانه | 1 در هزار |
پنبه | ریزوکتونیا، فوزاریوم، ورتیسیلیوم | ضدعفونی بذر | 2.5 در هزار |
روش مصرف سم کاربندازیم:
- برای محلولپاشی، سم را در مقدار مناسبی از آب حل کرده و در ساعات خنک روز (صبح یا عصر) روی گیاه اسپری میکنند.
- در هنگام استفاده از این سم باید از ماسک، دستکش و لباس ایمنی استفاده شود.
- ضدعفونی بذر: برای کنترل بیماریهای بذرزاد، بذرها را با محلول کاربندازیم قبل از کاشت ضدعفونی کنید
- محلولپاشی برگی: در صورت مشاهده علائم بیماری، محلولپاشی با غلظت توصیهشده انجام شود. بهترین زمان سمپاشی در ساعات خنک روز (صبح یا عصر) و پس از آبیاری گیاه است.
مزایای استفاده از سم کاربندازیم:
-
جذب سریع و انتشار مناسب: بهسرعت از طریق برگ و ریشه جذب شده و در سراسر گیاه پخش میشود.
-
کنترل طیف وسیعی از بیماریهای قارچی: مؤثر در برابر بسیاری از قارچهای بیماریزا در محصولات مختلف.
-
قابلیت اختلاط: با بسیاری از حشرهکشها و قارچکشها قابل اختلاط است، اما با ترکیبات قلیایی مانند بردو سازگاری ندارد.
تأثیر بر محیط زیست و نکات ایمنی:
سم کاربندازیم اگرچه برای گیاهان مفید است، اما در صورت استفاده بیرویه یا نادرست میتواند به محیط زیست، بهویژه موجودات آبزی و زنبورهای گردهافشان آسیب برساند. بنابراین:
- از استفاده در نزدیکی منابع آب خودداری شود.
- در دوره گردهافشانی گیاهان مصرف نشود.
- دوز و دوره کارنس (مدت زمان مجاز بین سمپاشی و برداشت محصول) رعایت گردد.
احتیاطات و محدودیتها:
-
دوره کارنس: بسته به نوع محصول، بین ۴ تا ۱۴ روز متغیر است؛ بنابراین، زمان آخرین سمپاشی تا برداشت محصول را رعایت کنید.
-
تأثیر بر حشرات مفید: کاربندازیم میتواند برای زنبورهای گردهافشان مضر باشد؛ لذا در دورههای گردهافشانی از مصرف آن خودداری کنید.
-
مقاومت قارچها: استفاده مکرر از کاربندازیم ممکن است منجر به بروز مقاومت در برخی پاتوژنها شود؛ بنابراین، تناوب با قارچکشهای دیگر توصیه میشود.
تناوب مصرف:
برای جلوگیری از ایجاد مقاومت قارچی، توصیه میشود از تناوب قارچکش کاربندازیم با قارچکشهایی با مکانیزم اثر متفاوت استفاده شود.
قابلیت اختلاط:
سم کاربندازیم با بسیاری از آفتکشها و کودهای شیمیایی قابل اختلاط است؛ ولی نباید با ترکیبات قلیایی مثل محلول بردو مخلوط شود.
نتیجهگیری:
سم کاربندازیم یک ابزار مؤثر و قابل اعتماد برای مدیریت بیماریهای قارچی در کشاورزی است. با رعایت دوز مصرف، زمانبندی مناسب و نکات ایمنی، میتوان از این سم برای افزایش سلامت گیاهان، کاهش تلفات محصول و بالا بردن بازدهی تولید استفاده کرد. در فروشگاه کشاورزی ارکیده، انواع برندهای معتبر کاربندازیم با کیفیت تضمینی در دسترس کشاورزان عزیز قرار دارد.
پرسشهای متداول:
1. آیا کاربندازیم برای گیاهان زینتی هم قابل استفاده است؟ بله، در گیاهان زینتی برای کنترل بیماریهای قارچی ریشه و طوقه میتوان از این سم استفاده کرد.
2. کاربندازیم تا چند روز قبل از برداشت قابل استفاده است؟ دوره کارنس بسته به نوع محصول متفاوت است اما معمولاً بین 4 تا 14 روز است.
3. آیا میتوان کاربندازیم را با سموم دیگر مخلوط کرد؟ بله، اما باید از اختلاط با ترکیبات قلیایی مانند محلول بردو خودداری شود.