کرم سفید ریشه،خطرناک ترین آفت جهان
کرم سفید ریشه یکی از آفات جدی است که می تواند خسارات قابل توجهی به گیاهان و درختان وارد کند. آفت کرم سفید ریشه با تغذیه از ریشه های گیاهان و درختان، ارتباط حیاتی بین ریشه و بخش های بالایی گیاه را قطع می کند و به تدریج به زرد شدن، پژمردگی و خشک شدن گیاه منجر می شود. شناسایی به موقع علائم حمله کرم سفید ریشه، از جمله زرد شدن و ریزش برگ ها، کاهش محصول و وجود حفره های زیرزمینی، می تواند به مدیریت و کاهش خسارت این آفت کمک کند.
در ادامه، به بررسی دقیق خسارات، علائم شایع و روش های موثر پیشگیری و مقابله با کرم سفید ریشه خواهیم پرداخت تا بتوانید با استفاده از راهکارهای مناسب، از آسیب های احتمالی این آفت جلوگیری کرده و سلامت باغات و مزارع خود را حفظ نمایید.
آشنایی با آفت کرم سفید ریشه:
آفت کرم سفید ریشه با نام علمی Polyphylla olivieri Cast و خانواده Scarabaeidae از راسته Coleoptera، یکی از خطرناک ترین آفات کشاورزی و باغی است. این آفت در دوران لاروی خود، در اعماق خاک و بر روی ریشه گیاهان میزبان زندگی کرده و از آن ها تغذیه می کند. لاروهای این کرم با آسیب به ریشه ها، باعث ضعف عمومی و نهایتاً خشکیدگی گیاهان می شوند. به ویژه در درختان جوان، آسیب به ریشه های اصلی می تواند منجر به ناپایداری درخت و سقوط آن بعد از آبیاری یا وزش باد گردد. این آفت به گیاهان متنوعی از جمله درختان میوه ای مانند سیب، گلابی، هلو و همچنین انواع سبزیجات و گیاهان زینتی آسیب می زند.
کرم های سفید ریشه دوره زندگی پیچیده ای دارند که در نهایت تبدیل به سوسک های بالغ می شوند. آنها در اطراف چراغ ها پرواز می کنند و پس از جفت گیری، تخم گذاری می کنند. حشرات ماده، تخم هایشان را در خاک می گذارند. تخم ها بیضی شکل و سفید صدفی هستند و به صورت گروهی در خاک یافت می شوند. لاروها به تدریج از ریشه های نازک به سمت ریشه های ضخیم تر منتقل شده و با تغذیه از پوست و شاخه های درختان، موجب خشکی سریع آنها می شوند. چرخه زندگی کرم سفید ریشه حدود سه سال طول می کشد و در فصل زمستان به صورت لارو در خاک باقی می ماند و در بهار سال سوم به مرحله شفیرگی و سپس بالغ شدن می رسد.
علائم وجود آفت کرم سفید ریشه چیست؟
این آفت ابتدا به ریشه های نازک و جوان گیاهان حمله می کند و با افزایش سن لاروها، آسیب بیشتری به ریشه های اصلی و ضخیم تر درختان می زند. از علائم وجود کرم سفید ریشه می توان به ضعیف شدن درخت، زرد شدن و ریزش زودرس برگ ها و در نهایت خشکی کامل درخت اشاره کرد. گیاهان زراعی مانند چغندر و سیب زمینی نیز به دلیل تغذیه لاروها از ریشه ها، دچار رنگ پریدگی، زرد شدن و توقف رشد می شوند.
در تابستان و بهار، کرم ها به صورت گروهی به ریشه ها حمله کرده و با تغذیه مداوم از آنها، موجب آسیب شدید به گیاهان می شوند. این آفت، زمستان را در عمق خاک می گذراند و به محض گرم شدن هوا، دوباره به سطح خاک نزدیک می شود. بنابراین، شناسایی زودهنگام و کنترل آفت کرم سفید ریشه در تابستان بسیار حائز اهمیت است تا از آسیب های جدی به گیاهان جلوگیری شود.
خسارات ناشی از آفت کرم سفید:
آفت کرم سفید ریشه می تواند خسارات جدی به گیاهان و درختان وارد کند. این خسارات به چندین صورت قابل مشاهده هستند:
خسارات مستقیم
- آسیب به ریشه ها: لاروهای آفت کرم سفید ریشه با تغذیه از ریشه های گیاهان، از جمله ریشه های غده‌ای و ضخیم، به طور مستقیم به آنها آسیب می زنند. این آسیب باعث قطع ارتباط بین ریشه و قسمت های بالایی گیاه می شود که به نوبه خود، رشد و سلامت گیاه را تحت تأثیر قرار می دهد.
- پژمردگی و زردی برگ ها: یکی از اولین علائم حمله این آفت، پژمردگی برگ ها، به ویژه در ساعات گرم روز است. اگر این وضعیت درمان نشود، برگ ها شروع به ریزش می کنند و رنگ آنها به زردی یا قرمزی تغییر می یابد.
- کاهش محصول: آفت کرم سفید ریشه می تواند به طور قابل توجهی باعث کاهش محصول در درختان میوه و گیاهان زراعی شود؛ چرا که ریشه های آسیب دیده قادر به جذب مواد مغذی و آب به اندازه کافی نیستند.
- خشک شدن درختان: در مراحل پیشرفته تر حمله، درختان ممکن است به طور کامل خشک شوند و حتی از بین بروند؛ به ویژه اگر ریشه ها به شدت آسیب دیده باشند.
خسارات غیرمستقیم:
- تغذیه از برگ ها و جوانه ها: حشرات کامل آفت کرم سفید ریشه نیز از برگ ها و جوانه های گیاهان تغذیه می کنند که به آسیب های قبلی افزوده و خسارات بیشتری را به بار می آورد.
- تغییر رنگ خاک و وجود حفره ها: فعالیت کرم ها در زیر خاک ممکن است منجر به ایجاد حفره های کوچک و تغییر رنگ خاک اطراف ریشه ها شود. این تغییر رنگ به صورت تیره شدن یا روشن شدن خاک مشخص می گردد و نیاز به مبارزه با کرم سفید ریشه را یادآوری می کند.
روش های پیشگیری از آفت کرم سفید ریشه:
برای پیشگیری از کرم سفید ریشه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- استفاده از نهال های سالم: هنگام خرید، نهال ها را به دقت بررسی کنید تا از عدم وجود آفت کرم سفید ریشه یا سایر بیماری های نهال مطمئن شوید.
- کاشت گیاهان مقاوم: گیاهانی مانند نعناع، سیر و گل همیشه بهار به دفع کرم سفید ریشه کمک می کنند.
- حفظ تناوب زراعی: از کاشت مداوم یک نوع گیاه در یک مکان خودداری نمایید تا از تجمع آفات جلوگیری شود.
- شخم زدن عمیق خاک: شخم زدن در پاییز یا زمستان را فراموش نکنید. این کار باعث می شود تا لاروهای آفت کرم سفید ریشه به سطح خاک بیایند و در معرض سرما و پرندگان قرار بگیرند.
- استفاده از مالچ: مالچ پاشی به ضخامت 5 تا 10 سانتی متر برای جلوگیری از تخم گذاری سوسک های بالغ کرم سفید ریشه کاربردی است.
- استفاده از کود های ریشه زا: تقویت ریشه درخت موجب افزایش مقاومت درخت در برابر آسیب این آفت میشود. کود هایی نظیر بیورادیکانت و ریژو و یا کود های فسفر بالا مثل 105210 بهترین کود های تقویتی برای جلوگیری از کرم سفید ریشه هستند.
- استفاده از کود دامی پوسیده: برای جلوگیری از انتقال تخم ها، از کود دامی پوسیده استفاده کنید.
- مدیریت آبیاری: از آبیاری بیش از حد خودداری کنید؛ زیرا خاکی که بیش از حد مرطوب باشد، می تواند شرایط مناسبی برای رشد آفت کرم سفید ریشه فراهم کند.
- کاشت درختان با فاصله مناسب: کاشت درختان در فاصله مناسب از یکدیگر، به جلوگیری از انتقال آفت کرم سفید ریشه از یک درخت به درخت دیگر کمک می کند.
- . مدیریت خاک: کرم سفید ریشه در خاک های مرطوب و غنی از مواد آلی بیشتر شیوع پیدا می کند. استفاده از خاک های شنی و کم عمق یا بهبود تهویه خاک می تواند به کاهش خطر آلودگی کمک نماید.
روش های مقابله با آفت کرم سفید ریشه:
برای مقابله با آفت کرم سفید ریشه، روش های مختلفی وجود دارد که شامل اقدامات شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی است و در ادامه به توضیح کامل تر آنها می پردازیم:
روش های شیمیایی:
- سموم مخصوص: از سموم مختلف مانند دیازینون، سایپرمترین و فن والریت برای کنترل کرم سفید ریشه استفاده می شود. دقت در زمان و روش مصرف سم کرم سفید ریشه بسیار مهم است. دیازینون مایع به ازای هر درخت 60 سی سی مصرف می شود و دیازینون گرانول باید در تابستان با آبیاری مناسب استفاده گردد.
- مواد شیمیایی پیشگیرانه: کلوتیانیدین، ایمیداکلوپراید و تیامتوکسام برای پیشگیری از رشد لاروها قبل از خروج آن ها از تخم استفاده می شوند. این سموم به دلیل نیاز به حجم کم و تأثیر پیشگیرانه، مناسب هستند.
روش های فیزیکی:
- شخم زدن: شخم عمیق در اوایل پاییز می تواند لاروها و گونه های بالغ آفت کرم سفید ریشه را از بین ببرد و آن ها را در معرض شکارچیان (پرندگان و کرم ها) قرار دهد.
- استفاده از تله نوری: در تابستان برای جذب و شکار آفت مفید است.
- یخ آب زمستانه: برای از بین بردن لاروهایی که در خاک هستند، استفاده می شود.
- جمع آوری حشرات بالغ: با تکان دادن درختان و استفاده از تله های نوری که گفته شد، می توان سوسک های بالغ را جمع آوری کرد.
روش های بیولوژیکی:
- استفاده از دشمنان طبیعی: زنبورهای انگلی، نماتدها، قارچ های Cordyceps و باکتری های باسیلوس می توانند به کنترل این آفت کمک کنند. نگهداری خاک به صورت مرطوب، برای رشد بهتر نماتدها کمک کننده است.
- قارچ های تریکودرما: برای کنترل بیولوژیکی موثر هستند و در کاهش جمعیت آفت مفیدند.
روش های مکانیکی:
- بیل زدن و شخم زدن: بیل زدن باغ در بهار و شخم عمیق پای درختان می تواند. به کنترل لاروها و کاهش جمعیت آفت کرم سفید ریشه کمک کند.
- استفاده از خرده شیشه: در هنگام کاشت نهال، خرده شیشه در اطراف ریشه می تواند باعث آسیب رساندن به لاروها شود و آفت کرم سفید ریشه را از بین ببرد.
اما در انتها باید گفت که بهترین راهکار، استفاده ترکیبی از این روش ها به همراه مراقبت و مدیریت مناسب است. این موضوع در کنترل و کاهش خسارات ناشی از آفت کرم سفید ریشه بسیار موثر می باشد.
