ارقام مختلف پسته در ایران

ارقا مختلفی از پسته در ایران با شرایط مختلف وجود دارد که در فروشگاه کشاورزی ارکیده به معرفی آنها میپردازیم:

پسته یکی از انواع مهم خشکبار در ایران و جهان می‌باشد. درخت پسته با نام انگلیسی Pistachio احتمالا از مرکز یا شرق آسیا منشا گرفته و داری گونه‌­های مختلفی است.

انواع پسته تحت کشت و کار در ایران مربوط به گونه اهلی با نام علمی Pistacia vera هستند.

درختان پسته دو پایه هستند به این معنا که گل‌های نر و ماده روی درختان متفاوت تولید می­‌شوند و روی یک درخت، هر دو گل نر و ماده وجود ندارد.

ایران دارای بیش از 70رقم ژنوتیپ پسته ماده و تعداد زیادی ژنوتیپ نر است و جز مهمترین منابع ژرم پلاسم پسته در دنیا محسوب می‌شود.

ارقام معروف پسته در ایران:

معروف ترین ارقام پسته عبارت اند از:

  1. کله قوچی
  2. اکبری
  3. ممتاز
  4. بادامی زرند
  5. سفید پسته نوق
  6. احمد آقایی
  7. اوحدی
  8. خنجری دامغان
  9. شاه‌پسند دامغان
  10. پسته قزوینی.

تقسیم بندی انواع پسته:

تقسیم بندی‌­های مختلفی برای انواع پسته ایران وجود دارد. در یک تقسیم­‌بندی کلی انواع پسته را به دو دسته (فندقی و بادامی )گروه‌بندی کرده اند.

به عنوان نمونه ارقام کله‌قوچی و اوحدی در گروه فندقی و ارقام اکبری، احمد آقایی، ممتاز و سفید پسته نوق در گروه بادامی طبقه بندی می­‌شوند.

در یک تقسیم‌بندی دیگر انواع پسته را از نظر زمان گل‌دهی به 3 گروه تقسیم کرده اند که شامل طبقه بندی زیر میباشند.:


1. زود گل

2. متوسط گل

3. دیر گل


به عنوان نمونه ارقام سفید پسته نوقی و کله قوچی در گروه زودگل، ارقام اوحدی، احمدآقایی و بادامی زرند در گروه متوسط گل و ارقام قزوینی و اکبری در گروه دیر گل گروه‌­بندی می­‌شوند.

در تقسیم بندی سوم انواع پسته را از نظر زمان رسیدن محصول به 5 گروه تقسیم میکنند:

1.خیلی زود رس

2. زود رس

3. متوسط رس

4. دیر رس

5. خیلی دیر رس

به عنوان نمونه رقم قزوینی در گروه خیلی زودرس، ارقام اوحدی و قزوینی ,در گروه زودرس
ارقام کله قوچی، خنجری و شاه‌پسند دامغان و بادامی در گروه متوسط رس، ارقام احمدآقایی و اکبری در گروه دیررس و ارقام ابراهیمی و جندقی در گروه خیلی دیررس قرار می‌گیرند.

نکته:

  • ارقام خیلی زودرس تا 31 مرداد ماه،
  • ارقام زودرس 1 تا 10 شهریور
  • ارقام متوسط رس 11 تا 20 شهریور،
  • ارقام دیررس 21-31 شهریور
  • و ارقام خیلی دیررس 1 تا 10 مهرماه قابل برداشت هستند.

ویژگی‌­های معروف ترین ارقام پسته در ایران:

هر یک از ارقام پسته در ایران ویژگی های مختلفی دارند:

1. اوحدی یا فندقی:

شکل میوه کروی (فندقی)، درصد خندانی خیلی زیاد، رنگ رویی مغز ارغوانی و رنگ پوست استخوانی کرم می­‌باشد.

2. کله قوچی:

شکل میوه فندقی، درصد خندانی متوسط، رنگ رویی مغز سرخ خاکستری و رنگ پوست استخوانی سفید با تیرگی متوسط است.

3. احمد آقایی:

شکل میوه مستطیلی کشیده (بادامی)، درصد خندانی زیاد، رنگ رویی مغز ارغوانی و رنگ پوست استخوانی خیلی روشن.

4. اکبری:

شکل میوه بادامی، درصد خندانی زیاد، رنگ رویی مغز بنفش قهوه‌­ای و رنگ پوست استخوانی کرم تیره است.

در باغات ایران نسبت تعداد درخت نر به تعداد درخت ماده در حدود 1 به 15 تا 1 به 25 است. اما طبق توصیه ونظر کارشناسان ، برای هر 10 درخت ماده یک درخت نر بهترین تاثیر و بازدهی را در عمل گرده افشانی دارد.

انتخاب پایه پسته:

در پسته‌کاری انتخاب پایه به عنوان سیستم ریشه­‌ای گیاه دارای اهمیت زیادی است.

در کشور ایران از 3 پایه P. vera (پسته اهلی)، P. khinjuk (چاتلانقوش) و P. mutica (بنه) برای پسته‌کاری استفاده می‌شود.

استفاده از 2 پایه بنه و چاتلانقوش در باغات پسته ایران بسیار اندک است و در بیش از 99 درصد باغات پسته کشور، از پایه پسته اهلی استفاده می‌شود.

پایه پسته اهلی مورد کشت در ایران معمولا ( بادامی زرند ) است. پس از کشت پایه و رسیدن به سن پیوند، ارقام معروف مورد نظر را بر روی آن پیوند می­‌کنند.

از ویژگی­‌های مهم( پایه بنه) مقاومت به نماتد مولد غده ریشه پسته  می­‌باشد. گفته می­‌شود پایه چاتلانقوش به خشکی مقاوت خوبی دارد.

orkidestore
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *